Bekijk het kunstwerk van Emmeline de Mooij, en je waant je terug op vakantie. Een zomerse avond op het zachte strand mét een bakje zoute frietjes. Maar let op; achter de warme tinten en zachte stoffen zit een stevige boodschap.
Emmeline de Mooij, foto: Annelie Bruijn
Stof tot nadenken
Emmeline de Mooij begon haar carrière als modeontwerper. Ze heeft een enorme verzameling van de meest mooie, gekke, unieke of juist alledaagse stoffen. Door ze zorgvuldig te mixen en matchen, maakt ze nieuwe verhalen.
Lekker zacht?
Emmeline bevraagt de rol van het zachte en het zorgende, de kanten die we vaak als vrouwelijk zien. Hoe komt het dat we als maatschappij vooral waarde hechten aan technische vooruitgang, grote gebaren, snelheid en geld? Waarom hebben we minder waardering voor zorg en aandacht?
Emmeline: ‘Ik ben het beu dat het hoogste streven een heroïsche manifestatie in de buitenwereld is. Wie faciliteert de superheld? Wie ruimt zijn rotzooi op?’
Hobbykunst
Het werken met textiel wordt vaak gezien als handwerk of hobby, bijna nooit als kunstvorm. Toch zijn er vanaf de jaren ‘60 vrouwelijke kunstenaars die textiel als statement gebruiken. Met zachte materialen maakten ze indrukwekkende installaties en wandobjecten. Textiel is zacht, plooibaar en uitnodigend. Een sterk contrast met de ‘macho’ uitstraling van bijvoorbeeld een groot stalen sculptuur.
Voelen met je ogen
Katoen, polyester, badstof, glitternylon, leer, tule, fluweel: de verschillende soorten textiel in dit kunstwerk hebben elk een eigen karakter. De gele badstof oogt bijvoorbeeld zachter en warmer dan het grijze leer. Als je de stoffen aan kon raken, zou je zelfs een verschil in temperatuur voelen.
Boro boro
Het herstellen van textiel zagen ze in sommige culturen altijd al als kunstvorm. Zo repareren Japanse boeren al eeuwen hun kleding met een speciale techniek die Boro genoemd wordt. Kleine lapjes stof worden met een stiktechniek van gelijkmatige lijnen, Sashiko, over beschadigingen heen genaaid. De stof wordt zo niet alleen sterker, maar ook mooier. ‘Boro’ betekent ‘lap’ of ‘vod’ en komt van de uitdrukking ‘Boro Boro’; de schoonheid in iets dat vervallen, gerepareerd of gerafeld is. Emmeline gebruikt deze techniek in haar kunst. Herstelwerk is een labour of love, zegt ze.
Magic hour
Zacht en vol kleur. Dit kunstwerk nodigt je uit om samen in het laatste warme zonlicht van een zomerdag te komen staan. De maan hangt in de verte al klaar, voor later.
Dat moment op de dag wanneer de zon bijna ondergaat, wordt magic hour of golden hour genoemd. Voor even zie je alles door een zacht goud-oranje filter. Als er op dat moment van de dag een regenboog ontstaat, filtert het licht alleen de rode, oranje en gele kleuren. Zoals de achtergrondstof in dit kunstwerk.
Wist je dat er 1978 een film gemaakt is die bijna volledig tijdens magic hour gefilmd is? Dat is nog eens time management! De film heet Days of Heaven.
Blijf je slapen?
Doen de verhoudingen van dit kunstwerk je ergens aan denken? Precies, het lijkt op een matras! Sterker nog, het ís een matras. Een matras vermomd als kunstwerk. Dit is misschien wel het meest gastvrije kunstwerk in het museum. Als je het van de muur zou halen, kun je er heerlijk zacht op dromen tussen de kunst. Gastvrijheid is een belangrijk onderwerp voor Emmeline. Hoe maak je kunst die uitnodigt, die vriendelijk is?
Hier in het LAM doen we er alles aan om jou welkom te heten. Dat je je zó thuis voelt, dat je hier makkelijk een nacht zou willen logeren. In theorie hè? Om het kunstwerk mooi te houden voor de volgende bezoekers, laten we je nu alleen voelen met je ogen en logeren in je hoofd.
In therapie
Stel, het kunstwerk is je gesprekspartner. Wat zou het dan zeggen? Wat zeg jij terug? Probeer het eens, zet je verbeeldingskracht aan en ga in gesprek met een kunstwerk. Je zult zien dat je op vragen komt die je anders nooit had bedacht. Misschien krijg je zelfs een antwoord dat niemand anders je had kunnen geven.
In 2016 liet Emmeline psychotherapeuten praten met kunstwerken. Wat zouden de diepste verlangens of grootste angsten van een kunstwerk zijn? Therapeut Yoyo van der Kooi ging bijvoorbeeld in gesprek met Maria met Kind (1635 – 1640) van Hendrick Bloemaert. Ze voerden een gesprek over moederschap, opoffering, doorgeven van leven en onvoorwaardelijke liefde. Mooi toch?
